Beint í efni

Ræktunarnefnd – 3. fundur 2001

19.11.2001

Fundurinn var haldinn í fundarsal Búnaðarsambands Suðurlands og hófst um kl. 11.20.

 

Mættir voru Jón Viðar Jónmundsson, formaður, sem stýrði fundi, Guðlaugur Antonsson, Egill Sigurðsson, Friðrik Jónsson, Guðmundur Steindórsson, Sigurmundur Guðbjörnsson, Sveinn Sigurmundsson og Guðmundur Jóhannesson er ritaði fundargerð.

 

1. Fundarsetning.

Formaður, Jón Viðar Jónmundsson, setti fund og bauð fundarmenn velkomna.

 

2. Fundargerð síðasta fundar.

Fundargerð síðasta fundar var samþykkt án athugasemda.

 

3. Skýrslur frá Nautastöðinni.

Guðlaugur dreifði yfirliti um naut flutt að Hvanneyri á árinu 2001 og framgang þeirra. Frá síðasta fundi hafa 10 naut verið flutt uppeftir og þar af reyndust 7 vera í lagi. Fella varð Ísidór þar sem hann stökk aldrei, Frest sem reyndist með vanskapaða sin og Stafn sem hætti að stökkva. Það vekur eftirtekt að allir synir Skugga 92025 eru fallnir.

 

Þessu næst dreifði Guðlaugur yfirliti um sæðisbirgðir úr ungnautum en dreifing úr unganutum fæddum ´99 er á lokastigi og fyrstu naut árgangsins ´00 bíða útsendingar. Fyrstu skammtar raunar farnir. Útsendingu er nánast lokið úr Ganganda 99035 og Þverhausi 99036 og langt komin úr Læk 99038, Potti 99041 og Trandil 99042.

 

Frá síðasta fundi hafa eftirtalin naut verið felld:

_____________________________________________________________________________

 

Nafn og nr.           dags.        í mán.       kg       Flokkun

_____________________________________________________________________________

Ómur 00007        29.06.2001     17        176      UNI M+

Kollur 99025        23.07.2001     24        254      UNI A

Rökkvi 99026      23.07.2001      24       235       UNI A

Tinni 99027         19.08.2001      24       258       UNI A

Ótti 99029           18.09.2001     24        265       UNI A

Ísidór 00014        18.09.2001     18       168        UNI A

Kofri 99030         01.10.2001     25        228       UNI A

Oddi 99034         01.10.2001     23        228       UNI A

Gangandi 99035  01.10.2001     23        232       UNI A

Frestur 00019      01.10.2001    17        200        UNI A

Stafn 00023        01.10.2001     15       164        UNI M+

Þverhaus 99036   02.11.2001    24       238         UNI A

_________________________________________________________________________________

 

Þá dreifði Guðlaugur yfirliti um útsent sæði á árinu 2001. Langmest var sent út úr Kaðli 94017 (3.235 sk.) og Völsungi 94006 (2.234 sk.) Það sem af er þessu ári er skiptingin í sæðisnotkun eftirfarandi:

 

Reynd naut 49,6%

Óreynd naut 45,4%

Holdanaut 5,0%

 

Suðurland liggur allneðarlega í notkun óreyndra nauta og einkum virðast það vera uppsveitir Árnessýslu. Guðlaugur ræddi hvort fækka ætti teknum skömmtum úr hverju nauti með hliðsjón af fækkun kúa frá því að kynbótaskipulagið var gert. Nokkrar umræður urðu um þetta og voru menn sammála því að alvarlegt væri hve fáar kvígur væru sæddar með hliðsjón af hve þær væru orðnar stór hluti heildarstofnsins með auknum endurnýjunarhraða. Að svo stöddu er ekki ástæða til að fækka teknum skömmtum úr hverju nauti en hafa það til athugunar eigi að síður.

 

Yfirliti um sæðisbirgðir úr reyndum nautum dreift. Allmikið er farið að ganga á birgðir úr Kaðli 94017 og ástæða til þess að hafa nokkuð eftirlit með því að hann sé fyrst og fremst notaður í nautsmæður og efnilegar kvígur.

 

Guðlaugur dreifði og fór yfir árangur einstakra frjótækna og árangur reyndra og óreyndra nauta með 100 eða fleiri 1. sæðingar á árinu 2001. Skv. því liggur ekkert naut undir 60% árangri það sem af er árinu. Guðlaugur dreifði einning yfirliti yfir árangur nauta með 50 eða fleiri 1. sæðingar á árinu 2001 skipt eftir mánuðum. Ekkert naut liggur undir 60% og er meðalárangur úr reyndum nautum 70,7%, 75,3% úr óreyndum nautum, 73,0% úr Angus nautum og 73,8% úr Limousin. Meðalárangur í heildina er 73,3% úr 15.269 fyrstu sæðingum það sem af er árinu. Greinilegt er að árangur úr óreyndum nautum liggur aðeins hærra en úr þeim reyndu eins og verið hefur.

 

Guðlaugur greindi frá því að hann hefði setið aðalfund Frjótæknafélagsins og þar hefði verið kvartað yfir að í nautaskrá vantaði ábendingar um skyldleika eins og verið hefði á gamla nautaspjaldinu. Fundarmenn sammála að setja þetta á síðu í nautaskránni og einnig á spjald fyrir frjótækna.

 

Guðlaugur sagði hafa komið ósk frá Svíum um kaup á nautasæði. Við eftirgrennslan kom í ljós að töluvert vantar upp á að nautastöðin uppfyli kröfur ESB. Yfirdýralæknir hefur þegar skoðað stöðina og skilað greinargerð með ábendingum og skilyrðum um hvað laga þyrfti til þess að ESB-leyfi fengist. Það er alveg ljóst að töluverður kostnaður yrði þessu samfara, sérstaklega varðandi sýnatökur úr gripum og greiningar á þeim. Ekki talið skynsamlegt að leggja út í þann kostnað fyrir þá 200 skammta sem Svíarnir hafa óskað eftir.

 

4. Uppeldisstöðin.

Jón Viðar sagði framboð nautkálfa aldrei hafa verið minna en núna. Á stöðinni eru nú 40 nautkálfar, þar af 2 sem bíða flutnings að Hvanneyri og 5 sem bíða slátrunar. framboð kálfa hefur verið langmest af Suðurlandi og alveg ljóst að auka þarf framboð kálfa á öllum svæðum á næstu mánuðum.

 

5. Skýrsluhaldið.

Afurðir halda áfram að aukast og hafa því aldrei verið meiri. Fáir skýrsluhaldarar bætast í hópinn en þó þokast mál í rétta átt þar.

 

6. Haustvinnsla kynbótamats.

Nautin f. ´94 standa enn undir fyrri dómi og hafa ekki lækkað sem neinu nemur. Galsi 94034 hefur að vísu lækkað aðeins og stendur vart undir því að vera nautsfaðir lengur. Prúður 94030 hefur hækkað en kemur varla inn nema sem valkostur þar sem júgurheilbrigði dætra hans virðist misgott.

 

Sveipur 94016 hefur lækkað og verður tekin af útsendingarlista og verður til sérpöntunar.

 

Árgangurinn frá ´95 er mun misjafnari en ´94 árg. og greinilegt að færri naut munu koma til framhaldsnotkunar úr þeim árg.

 

Þá eru fyrstu vísbendingar um árg. ´96 á sömu lund, þar eru nautin misjafnari en ´94 nautin. Þó er það byggt á fáum dætrum og gæti tekið miklum breytingum.

 

Af eldri nautum hefur Klerkur 93021 lækkað en Stúfur 90035 fer hins vegar töluvert upp á við.

 

Að lokum var farið yfir birgðir úr reyndum nautum og ákveðið hvort grisja mætti birgðir úr einhverjum nautanna.

 

7. Önnur mál.

Jón Viðar dreifði skýrslu frá faghópi landbúnaðarráðherra um áhersluþætti og rammaáætlun varðandi samanburðarannsókn á íslenskum og norskum (NRF) kúm. Þessi skýrsla er til skoðunar og fróðleiks fyrir nefndarmenn en fyrir liggur skoðanakönnun um framkvæmd tilraunarinnar á næstu dögum.

 

Egill spurði um hvernig starfi hóps á vegum landbúnaðarráðherra varðandi afkastagetu íslensku mjólkurkýrinnar miðaði. Jón Viðar sagðist hafa það eftir Ágústi Sigurðssyni, sem veitir hópnum forstöðu, að fundað yrði fyrsta sinni á allra næstu dögum.

 

Ýmis önnur mál tekin til umræðu, m.a. einstaklingsmerkingar, framleiðslumál, nýlega útkomin skýrsla Rannís um stöðu og þróunarhorfur í nautgriparækt á Íslandi o.fl.

 

8. Val nauta á Uppeldisstöðinni.

Haldið var í Uppeldisstöðina í Þorleifskoti þar sem skoðuð voru 11 naut úr 2000 árgangnum. Ákveðið var að eftirtalin naut yrðu send að Hvanneyri:

_______________________________________________________________________________

Nafn                   Faðir                 Móðir                       Uppruni

______________________________________________________________________________

Náttfari      Smellur 92028   Góðanótt 165     Vorsabæ, A-Landeyjum

Þröstur      Skuggi 92025     Stör 245            Lambhaga, Rangárvöllum

Tjarni        Tjakkur 92022    Vala 149           Stóru-Tjörnum, Ljósavatnshreppi

Ljómi        Skuggi 92025     Gulla 243           Skipholti III, Hrunamannahreppi

Indjáni      Smellur 92028    Lína 142            Saursstöðum, Haukadal

Bútur        Smellur 92028    Óla 114             Geirshlíð, Flókadal

Jóli           Tjakkur 92022    Grýla 15            Birtingaholti IV, Hrunamannahreppi

Lás           Smellur 92028    Skrá 267           Hæli, Gnúpverjahreppi

_________________________________________________________________________________

Rétt er að taka fram að ákvörðun að á síðasta fundi var ákveðið að fella Ljóma vegna stórra hnífla en sú ákvörðun endurskoðuð þar sem þeir eru enn lausir og virðast ekki líklegir til að festast.

 

Ákveðið var að fella eftirtalin naut:

_______________________________________________________________________________

Nafn og uppruni                                Ástæða

_____________________________________________________________________________

Prins frá Holtsseli, Eyjafirði               Of lágt kynbótamat móður

Toppur frá Syðri-Bægisá, Öxnadal     Fótagallar

Dúni frá Hrauntúni, Kolbeinsstaðahr.  Of lágt kynbótamat móður

 

Fleira ekki gert og fundi slitið um kl. 17.00.

Guðmundur Jóhannesson