Nú hafa margir bændur sett kýr sínar út en vert er að vekja athygli á breyttum reglum sem tóku gildi þann 30. mars 2022 (í fyrra).

Í nýjasta tölublaði Bændablaðsins ritar Sigurbjörg Ólöf Bergsdóttir, sérgreinadýralæknir nautgripa og sauðfjár hjá MAST um breyttar kröfur um útivist nautgripa en grein hennar má finna hér að neðan.

Með breytingareglugerð nr. 379/2022 við reglugerð um velferð nautgripa nr. 1065/2014 voru kröfur um útivist nautgripa auknar.

Skv. reglugerðinni gildir að:
Allir nautgripir skulu komast á beit á grónu landi í átta vikur hið minnsta á tímabilinu frá 15. maí til 15. október ár hvert. 
Undanskildir eru kálfar fæddir á viðkomandi ári svo og graðnaut. Aðgangur að útigerði uppfyllir ekki kröfur um útivist á grónu landi.

Þetta þýðir að allar mjólkurkýr þurfa að komast á beit á grónu landi daglega í a.m.k. 8 vikur á tímabilinu frá miðjum maí fram í miðjan október. Er þessi krafa tilkomin út frá bæði velferðarsjónarmiðum til þess að þær hafi möguleika á að sinna sínu eðlilega atferli sem er að beita sér á gróið land, en einnig út frá heilsufarssjónarmiðum þar sem nautgripir, eins og menn, taka D-vítamín upp í gegnum húðina í sólskini. Þetta þýðir einnig að allar kvígur, sem ekki eru fæddar á árinu eiga að komast á beit í að lágmarki 8 vikur einnig.

Einu nautgripirnir sem eru undanskildir þessari meginreglu um 8 vikna útivist eru graðnaut og ungir kálfar sem fæddir eru á árinu.

Matvælastofnun er ætlað að hafa eftirlit með útivist nautgripa. Mun verða lögð aukin áhersla á þetta eftirlit nú í sumar.
Athygli skal vakin á því að ef grunur vaknar um að krafa um lögbundna útivist nautgripa sé ekki uppfyllt er það bóndans að sanna að svo sé, t.d útivistardagbók.

Eftirlitið fer fram á tvennan hátt, þ.e. ábendingum sem berast stofnuninni verður fylgt vel eftir eins og hingað til og einnig munu eftirlitsmenn Mast vera með virkt eftirlit með ferðum um héruð landsins.
Síðasta tækifærið til þess að setja gripi út og ná 8 vikna útivist eins og reglugerðin gerir ráð fyrir er 15. ágúst.

Athygli er vakin á því að ef reglugerðarákvæði um útivist er brotið hefur Mast heimild til þess að beita dagsektum til að þvinga fram úrbætur. Ef það dugar ekki til hefur stofnunin heimild til þess að leggja á stjórnvaldssekt sem getur numið umtalsverðri upphæð.