Á fundi stjórnar og formanna aðildarfélaga LK í gær var m.a. rætt um kostnað við sæðingar hér á landi. Í heild var kostnaður við sæðingar 196,6 milljónir króna á sl. ári, hann er hins vegar mjög misjafn eftir landssvæðum. Í Eyjafirði er hann langlægstur, þar er heildarkostnaður um 2.400 kr pr. sæðingu. Eðli máls samkvæmt er hann hæstur á minnstu svæðunum, Vopnafirði og Austur-Skaftafellssýslu, þar sem heildarkostnaður er um 7.400 kr á sæðinguna. Kynbótafé mjólkursamnings dekkar sæðingakostnað að mestu leyti en það gjald sem bændur greiða beint er einnig mjög misjafnt eftir landshlutum. Það er því fróðlegt að bera saman kostnað við sæðingar hér á landi og það sem gerist í nálægum löndum. LK hefur útvegað verðlista frá Geno í Noregi og Viking genetics í Danmörku. Gilda þeir báðir fyrir löndin í heild.

Hjá báðum félögum er greint á milli kostnaðar vegna sæðisins og sæðingarinnar. Í báðum löndum er það þannig að kynbótastarfið er rekið með sæðissölunni. Þá er athyglisvert að í Noregi sjá dýralæknar um 60% sæðinga, frjótæknar um 39% og bændur sjálfir um 1%. Verðið á nautasæðinu er mjög misjafnt eftir því hve góð nautin eru, því betri því dýrari. Ungnautin eru jafnan heldur ódýrari en reyndu nautin. Þá ber þess að geta að Viking er einnig með mikla starfsemi í Svíþjóð, en félagið er í eigu um 20.000 bænda í Danmörku og Svíþjóð og selur um 3 milljónir sæðisskammta árlega.

 

Verðlisti Geno 1.1.2009	Verð  í NOK	Verð í ISK
Sæði
Ungnaut	87	1.917
Reynd naut með kynbótastig 15	130	2.856
Reynd naut með kynbótastig 16-20	150	3.306
Reynd naut með kynbótastig 21-25	180	3.967
Reynd naut með kynbótastig 26-30	220	4.849
Reynd naut með kynbótastig 31-35	260	5.730
Reynd naut með kynbótastig >35	300	6.612
Holdanaut – óreynd	117	2.579
Holdanaut – reynd	180	3.967
Naut af Telemarkstofni	125	2.755
Naut af Sidet Trønde/Nordlandfe	115	2.535
Sæði úr öðrum gömlum kynjum	130	2.856
Sæðingar og önnur þjónusta
Sæðing – frjótæknir	235	5.179
Sæðing – dýralæknir	255	5.620
Afsláttur pr. sæðingu ef fleiri en ein	50	1.102
Afsláttur pr. sæðingu ef einnig dýral.vitjun	40	882
Afsláttur vegna kvígusæðinga fyrir skýrsluhaldara	40	882
Heimsóknagjald – frjótæknir (ef ekki er sætt)	195	4.298
Heimsóknagjald – dýralæknir (ef ekki er sætt)	210	4.628
Fangskoðun – frjótæknir	30	661
Fangskoðun – dýralæknir	50	1.102
Aukagjald vegna laugardaga	60	1.322
Aukagjald vegna sunnudaga og helgidaga	120	2.465
Aukagjald vegna stórhátíða	220	4.849
Afgreiðslugjald (t.d. afgreiðsla á sæðisbrúsa)	400	8.816
Sæðing með reyndu nauti á virkum degi frjót.	535	11.791
Sæðing með óreyndu nauti á virkum degi frjót.	322	7.097

 

Verðlisti Viking genetics 1.1.2009	DKK	ISK
Sæði
Holstein – erfðaprófuð óreynd naut (GenVik)	35	866
Holstein – erfðaprófuð óreynd naut – mjög efnileg (GenVik Plus)	90	2.228
RDM – óreynd	15	371
Jersey – erfðaprófuð óreynd naut	30	743
DRH – erfðaprófuð óreynd naut	40	990
Holdanaut – óreynd	90	2.228
Reynd naut
Holstein 1	75	1.856
Holstein 2	90	2.228
Holstein 3	120	2.970
RDM 1	70	1.733
RDM 2	85	2.104
RDM 3	110	2.723
RDM 4	125	3.094
SRB	125	3.094
Jersey	80	1.980
DRH 1	85	2.104
DRH – þýsk naut	130	3.218
Holdanaut	110	2.723
Skoðun	15	371
Sæðingar og önnur þjónusta
Heimsóknagjald	38	941
Heimsóknagjald á sunnu- og helgidögum	175	4.331
Heimsóknagjald án sæðingar	97	2.401
Sæðing	50	1.238
Hringing í farsíma eftir kl. 7.45 (símatími frjótækna er 7.00-7.45)	50	1.238
Aukagjald fyrir kyngreint sæði	300	7.425
Aukagjald vegna frátöku og bindingar gripa, pr. hafnar 10 mín.	50	1.238
Sæðing með reyndu nauti af Holstein kyni á virkum degi	208	5.148

 

Þegar beinn kostnaður bænda (sæðingatollar) hér á landi er skoðaður í samanburði við þessar tölur, kemur í ljós að hann er mjög lágur m.v. það sem gerist og gengur í þessum löndum. Þar sem gjaldskráin er lægst, í Eyjafirði og á Suðurlandi er útlagður kostnaður bænda pr. sæðingu um 400 kr en um 2.500 kr. pr. sæðingu þar sem þær eru dýrastar. Kom skýrt fram á fundinum í gær að útlagður kostnaður mætti alls ekki vera hærri á dýrari svæðum, þar sem afleiðingin yrði sú að notkun þeirra myndi minnka verulega við það. Það segir ákveðna sögu um hversu mikils virði þessi þjónusta er í augum notenda. Einnig er athyglisvert að jafnvel á svæðum þar sem kostnaður bænda vegna sæðinga er mjög lítill, skuli notkun heimanauta vera jafn mikil og raun ber vitni.